Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...
محک

شیراز ، پایتخت فرهنگی و مهد تمدن و هنــر ایران زمین - 3 : هنر جهانی معماران شیراز

استاد عیسی شیرازی و بنای مشهور و جهانی تاج محل هندوستان

استاد عیسی شیرازی نقشه‌نویس یا عیسی‌خان طراح و معمار ایرانی بنای معروف تاج محل در هندوستان است. استاد عیسی شیرازی از هنرمندان و معماران به‌نام شیرازی قرن یازدهم است.

عمده شهرت وی به‌خاطر آن است که طراحی واجرای بنای تاج محل در شهر آگرا هندوستان را به او نسبت می‌دهند. این بنا «آرامگاه ارجمند بانو» ملقب به «ممتاز محل» است؛ او ملکه ایرانی شاه جهان، پنجمین پادشاه گورکانی هند بود. گفته می‌شود برای ساخت این بنا بیست هزار کارگر، استاد کار، معمار، سنگ تراش، نقاش، فلزکار، وجواهر تراش به مدت بیست و دو سال کار کرده‌اند. در متون تاریخی به نام «استاد عیسی شیرازی نقشه نویس» و «امانت خان شیرازی طغرانویس» اشاره شده‌است.
photo

عبدالحق شیرازی معروف به امانت خان شیرازی طغرانویس (۹۷۸- ۱۰۵۵ه‍.ق‌/۱۵۷۰- ۱۶۴۵م‌) خوشنویس سده یازدهم هجری است. او کتابدار ایرانی پرآوازه دربار امپراتوری گورکانی هند بود. مهمترین اثر او خطاطی کتیبه‌های در و دیوارهای بنای باشکوه تاج محل است که آن را به فرمان شاه‌جهان پنجمین امپراتور گورکانی هند نوشت. این کتیبه‌هلی زیبا به خط ثلث بسیار عالی و به رنگ مشکی بر زمینه مرمر سفید نشسته است. عبدالحق فرزند قاسم شیرازی خوشنویس بود او و برادر بزرگ‌ترش شکرالله، در شیراز زاده شدند و خوشنویسی را در مکتب پدر خود آموختند. آنان که در شیراز تحصیلات خود را به پایان رسانده بودند، در حدود سال ۱۰۱۷ق‌/۱۶۰۸م به هند مهاجرت کردند تا شاید در دربار جهانگیر به پیشرفت و ترقی برسند. زمانی که شکرالله از طریق دریا به هند و سپس به برهانپور رسید و به خدمت عبدالرحیم خان خانان درآمد، عبدالحق نیز او را همراهی می‌کرده‌است‌. عبدالحق به زودی به منصب پراهمیت کتابداری در دربار گورکانیان هند می‌رسد. ظاهراً تا اندازه‌ای موفقیت سریع امانت خان مرهون نفوذ برادرش که بعدها به افضل خان ملقب شد، بوده است‌. عبدالحق در آغاز ذیحجة ۱۰۴۱ از سوی شاه‌جهان به لقب «امانت خان‌« مفتخر شد.امانت خان شیرازی سال اختتام کتبیه‌های قرآنی بنای تاج محل را چنین نوشته است: «الفقیر امانت خان شیرازی ۱۰۴۸ ه‍. ق مطابق دوازدهم سنه جلوس مبارک» در بنای تاج محل آنچه کاملا مسلم است این است که خط ثلث کتیبه‌ها اثر امانت خان شیرازی است. چون تنها نام اوست که به شکل "امانت خان الشیرازی" زیر یکی از کتیبه‌ها در ایوان جنوبی بنا حک شده است. امضای او حاکی از مقام بلند امانت خان در دربار گورکانیان هند است.

برگرفته از شیراز ، پایتخت فرهنگی 
عکس از : فلیکــر
12 اردی بهشت 90 .

0 نظرات: