مرمت در آرامگاه سعدی/ نگرانی از نزول شان ملی سعدیه/ میراث: کارمان قابل دفاع است

شیراز - خبرگزاری مهر: دیوار میان محوطه جدید و قدیم آرامگاه سعدی برداشته شد و کارشناسان امر را به انتقاد واداشت که با این کار شانیت ملی آرامگاه آسیب دیده و از سوی دیگر میراث فرهنگی این ادعا را رد کرده و اعتقاد دارد طرح های مرمتی در سعدیه قابل دفاع است.

به گزارش خبرنگار مهر، چندی پیش خبری رسید که آرامگاه سعدی در دست عملیات مرمت قرار گرفته است. این مرمت در چند بخش در دست اجراست، یکی در بخش زمین محوطه و دیگر طرح های ساماندهی آرامگاه که توسط میراث فرهنگی در دست اقدام قرار گرفته است.

اما در این رابطه کارشناسان و دوست داران میراث فرهنگی فارس و شیراز نوع اجرای این مرمتها را در بعضی از بخشها مخالف با شانیت ملی آرامگاه سعدی دانسته و اعتقاد دارند با این کار فضای جدید و قدیم آرامگاه با هم ترکیب شده و اصالت بنا مورد آسیب قرار گرفته است.

محوطه جدید آرامگاه سعدی

یکی از کارشناسان امر در این رابطه به خبرنگار مهر گفت: آرامگاه متشکل از محوطه جدید و محوطه قدیم بود که با دیوار و درب از یکدیگر منفک شده بود.

این امر سبب می شود که فضای توسعه یافته سعدی که به محوطه جدید شناخته می شود از محوطه قدیم جدا باشد و با این کار شانیت ملی بودن یک بنای تاریخی حفظ میشد.

وی ادامه داد: در راستای اجرای پروژه مرمت بنا این دیوار و درب مذکور حذف و بر این اساس دو محوطه با یکدیگر ادغام شدند که این کار به نظر دوست داران میراث فرهنگی نزول شانیت ملی بودن بناست.

محوطه جدید آرامگاه سعدی

این کارشناس معماری ادامه داد: ادغام این دو محوطه جدید باعث می شود که شان این بنا در حد یک پارک نزول یابد.

وی بیان کرد: البته برای مرمت بنا پروژه سنگ فرش نیز در نظر گرفته شده که اگر بنا به انجام مرمت بود همین اجرای سنگفرش برای آرامگاه کافی به نظر می رسید و مورد پذیرش نیز بود.

این فعال حوزه میراث فرهنگی بیان کرد: همچنین برای روبه روی تالار در آرامگاه نیز حوض آب و آب نمایی دیده شده که از قناتی که از سعدیه می گذرد تغذیه خواهد شد، آب این قنات در آرامگاه، آب "حوض ماهی" را نیز تشکیل می دهد و تزریق آب قناب مذکور که برای شیرازیها از نظر قدمت تاریخی دارای اهمیت است به نظر می رسد که بر میزان آب قنات نیز تاثیر بگذارد.

پرو‍ژه مرمت بنا

طی مدت اخیر فضایی که در محوطه جدید آرامگاه ایجاد شده بود به لحاظ مبلمان آرامگاه امری پسندیده محسوب میشد که البته وجود دیوار و درب میانی این دو محوطه به طور مشخص جدید و قدیم بودن فضا را برای بازدید کنندگان ملموس می کرد اما با حذف این بخش میانی برخی از دوست داران میراث فرهنگی نگران این هستند که مبادا شانیت اثر با توسعه فضای سبز پیرامونی بنا اندک اندک در حد یک پارک تفریحی نزول پیدا کند که این امر به هیچ وجه پسندیده چنین بنایی نیست.

جدای از این مسائل، آب قناتی که از سعدی نیز می گذرد برای مردم شیراز دارای ارزشهای خاصی است و مردم اعتقاد دارند این آب در جایی که روان است دارای ارزش است و نباید آن را به مکانی دیگر هرچند در حجم کم، منتقل کرد.

معاون میراث فرهنگی: مرمتها لطمه ای به شانیت اثر نمی زند/ کارمان قابل دفاع است

اما در این رهگذر معاون میراث فرهنگی استان فارس نیز در واکنش به نگرانیهایی که در این رابطه مطرح شده، ابتدا به تشریح روند آغاز پروژه مرمت در بنا پرداخت و در گفتگو با مهر بیان کرد: در اردیبهشت ماه تصمیم گرفته شد بعد از 50 یا 60 سال کاری در سعدی صورت گیرد و بر اساس آنچه که مردم مطرح می کنند، کف سیمانی بنا سنگفرش شود.

عبدالرضا نصیری با اشاره به اینکه قرارداد این امر بسته شده و پیمانکار مشغول کار بود که مدیر کل فعلی میراث فرهنگی فارس در این سمت کار خود را آغاز کرد، افزود: مدیر کل فعلی اعتقاد داشت که باید همه اماکن طرح جامع ساماندهی داشته باشند که عقیده درستی بود و تصمیم بر این شد که برای این امر مشاوری در نظر گرفته شود که برای سعدی و حافظیه به عنوان اولویت اول طرح جامع ساماندهی در نظر گرفته شود.

پرو‍ژه مرمت بنا

وی بیان کرد: در این رابطه مشاور این موضوع را مطرح کرد که اکنون که کف بنای سعدیه در حال سنگفرش شدن است طرح های مورد نیاز مجموعه نیز یکباره انجام شود.

معاون میراث فرهنگی فارس ادامه داد: مشاور یک ایده را پیشنهاد داد که محوطه جدید و قدیم به یکدیگر متصل شوند که با این کار چند هدف دنبال میشد یکی اینکه بار جمعیتی که به بنا وارد می شوند به خصوص در ایام نوروز در کل بنا پراکنده شود.

نصیری تصریح کرد: دوم اینکه بحث رفت وآمدهای جمعیت بود که همه ساله محور وسط را با گلدان برای رفت و آمد جدا می کردیم که در طرح ساماندهی مشاور ایده اجرای آب نما را دارد که نقش گلدانها را ایفا کند البته بسیار شکیل تر به گونه ای که اختشاش بصری را نیز ایجاد نکند یعنی آب نمای ساده بدون فواره و با حرکت بسیار آرام آب که این را پذیرفتیم.

حوض ماهی

وی ادامه داد: همچنین پیشنهاد شد که یک حوض نیز در آب نما داشته باشیم که در این خصوص جلساتی تشکیل شد و با ایجاد حوض پیشنهادی مشاور موافقت نشد زیرا هیچ پایه و اساس تاریخی در آن ندیدیم اما یک حوض چهارگوش ساده مصوب شد که اجرا شود.

معاون میراث فرهنگی استان فارس بیان کرد: یک ایده پیشنهاد شد که مانند تمام باغهای تاریخی که جلوی بنا یا ایوان، حوضی قرار دارد که انعکاس بنا در آن دیده شود آن را نیز در آرامگاه داشته باشیم که مورد موافقت قرار گرفت ضمن اینکه بحث نورپردازیهای کار نیز دیده شده که منتظر طرح آن هستیم.

نصیری در پاسخ به این سئوال که" کارشناسان اعتقاد دارد که برداشت آن درب و دیوار به شانیت آرامگاه خدشه می زند" بیان کرد: اصلا چنین چیزی وجود دارد و اینکه گفته شده مولفه های عرفانی در سعدی دچار خدشه می شود بسیار کلی گویی است.

وی تاکید کرد: ما نسبت به کاری که انجام داده ایم اعتقاد داریم و از آن دفاع می کنیم.

حوض قدیمی کنار آرامگاه

معاون میراث فرهنگی استان فارس در واکنش به موضوع تزریق آب قنات به حوضی که قرار است ساخته شود، بیان کرد: حوض ماهی در مسیر قنات شکل گرفته و اکنون نیز از همین قنات، آب در حال پمپاژ شدن است و منطقی نیست که با وجود چنین آبی ما آب را از جای دیگر به حوض بیاوریم.

نصیری اضافه کرد: حوض وقتی پر شد ارتباط آن با قنات قطع خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه مشکل رطوبتی نیز برای بنا ایجاد نمی شود، افزود: تمام سعی ما بر این است که کار مرمت تا عید به اتمام برسد.

به گزارش مهر، به هر حال کارشناسان و فعالان حوزه میراث فرهنگی دغدغه هایی دارند که باید مورد توجه قرار گیرد تا مبادا خدشه ای به شان بنا وارد شود و در این راستا باید در نظر داشت اجرای پروژه های مرمتی امر قابل تحسین است به شرطی که دغدغه های مطرح شده در مورد آرامگاه نیز مورد تامل و دقت قرار گیرد.

...............................

گزارش و عکس: هژیر فتحی

28 دی 90 .

Posted in: زیبا سازی,نقد و بررسی