مدرسه خان از جمله بناهای مدارس معروف و بزرگ علوم فقهی دوران صفویه می باشد که در محله اسحاق بیگ شیراز واقع گردیده است ؛ این بنا به همت الله وردی خان افشار والی شیراز و سپه سالار شاه عباس صفوی بنا گذاشته شد ، پس از مرگ ایشان پسرش سردار نامی ایران ، امام قلی خان در سال ۱۰۲۴ هجری قمری کار بنا را به اتمام رسانده ، زیر بنای این محل که به سبک بناهای درون گرا ساخته شده ۷۶۸۶ متر مربع می باشد که در زمینی به مساحت ۵۰۰۳ متر مربع در دو طبقه بنا گردیده است ، این بنا دارای یکصد حجره جهت اسکان طلاب بوده که در حال حاضر هفتاد هجره به جای مانده و نیز صحن مدرسه با یک حوض هشت گوش در مرکز و ۴ باغچه در چهار طرف آن به همراه درختان نارنج و نخل مزین گردیده است ، طول صحن ۵۱ متر و عرض آن ۴۵ متر می باشد .
سردر ورودی با تزئینات بسیار عالی و ارتفاع چشم گیر ، با کاشی های هفت رنگ تزیین شده و گل بوته های روی کاشی ها از جمله شاهکارهای هنر و معماری و کاشی کاری بوده همچنین بالای سردر، یک کتیبه با خط ثلث عالی و با قلم درشت نوشته شده که بیانگر ذوق والای هنر مند ایرانی است .
دالان ورودی مدرسه به شکل هشتی با سقفی که با شکل زیبا به صورت گنبدی با کاشی لاجوردی آبی و گل بوته های زیبا مزین شده است .
در زمان ساخت و تا عصر زندیه در طرفین جبهه غربی مدرسه دو گلدسته بلند آجری با تزیینات و کاشی کاری مفصلی وجود داشته که به دلیل مسلط بودن بر ارگ حکومتی کریم خان زند ویران گردیده است ، کاشی کاریهای سقف مدرسه مثل مسجد شیخ لطف الله در اصفهان می باشد ، در حاشیه سقف آیات قرآنی با خط ثلث عالی وجود دارد که در کتیبه آن به سال ۱۰۲۴ هجری قمری نگاشته شده ، بالای دالان ، تالار وسیعی است که روزگاری حکیم ملاصدرا ملقب به صدرالمتألهین فلسفه اشراق در آن تدریس میکرده است .
در ۴ سمت حیاط ۴ طاق نمای بلند با کاشی کاری مزین شده است که فقط سر در غربی آن به تازگی مرمت گشته است.
250 میلیون تومان برای مرمت مدرسه خان اختصاص یافت | |
شیراز - خبرگزاری مهر: فرماندار شهرستان شیراز از اختصاص 250 میلیون تومان اعتبار توسط استاندار فارس برای تعمیر، حل مشکل آب، برق، گاز و کف پوش مدرسه خان خبر داد. | |
به گزارش خبرگزاری مهر از شیراز، حسین قاسمی در بازدید از مدرسه خان بر ضرورت حل مشکلات این مکان مذهبی، تاریخی و فرهنگی تاکید کرد و ضمن انتقاد از وضعیت اطراف مدرسه خان که محلی برای دپوی زباله و استعمال دخانیات توسط معتادان شده است از میراث فرهنگی خواست هر چه سریعتر اطراف این بنای تاریخی را ساماندهی کند. وی در بازدید سرزده خود تا زمان حضور مسئولین ذیربط در مدرسه خان ماند و ادارات برق، آب، میراث فرهنگی، شهرداری و ... را موظف کرد تا نسبت به حل مشکلات مدرسه خان و اطراف آن اقدام کنند. فرماندار شهرستان شیراز با اعلام اینکه باید هر چه زودتر عملیات اجرایی مدرسه خان آغاز شود، گفت: مسئولینی که نسبت به میراث فارس بی توجه هستند باید پاسخگوی عملکرد خود باشند. قاسمی سپس با اشاره به تخریب بخشی از حجره ملاصدرا در مدرسه خان اظهار داشت: نباید نسبت به شخصیتها بی تفاوتی و بی توجهی شود. وی افزود: یکی از اتاقهای این مدرسه متعلق به ملاصدرا بوده است اما نه تنها هیچ گونه تابلو یا بروشوری در این مدرسه یا همان اتاق نمی توان یافت که گردشگران را متوجه این موضوع کند بلکه از تخریب آن نیز جلوگیری نشده است. فرماندار شهرستان شیراز ضمن انتقاد شدید از میراث فرهنگی به دلیل عدم توجه به مدرسه خان تاکید کرد: میراث فرهنگی و سایر دستگاه های مربوطه باید هر چه سریعتر نسبت به تعمیر و ترمیم مدرسه خان اقدام کنند. قاسمی در بخش دیگری از سخنان خود ضمن تقدیر از خدمات و اقدامات آیت الله ملک حسینی مدیر حوزه علمیه مدرسه خان از وی به عنوان شخصیتی فقیه، عالم و فرزانه یاد کرد و افزود: آیت الله ملک حسینی از شاگردان و یاران حضرت امام خمینی(ره) و از مبازران قبل از انقلاب بوده است که در سال 1340 به درجه اجتهاد نائل و در اواخر عمر با برکت آیت الله بروجردی به صلاحدید ایشان به شیراز عزیمت و در مدرسه خان (امام قلی خان) به تدریس طلاب علوم دین پرداخت. وی متذکر شد: میراث فرهنگی باید دغدغه های آیت الله ملک حسینی را در مورد مدرسه خان رفع کرده و دستورات وی را اجرایی کند. مدرسه تاریخی خان در شیراز از آثار دوره صفویه است. ساختمان این مدرسه توسط " الله وردی خان" والی فارس آغاز شد و در دوره والی گری فرزندش "امامقلی خان" (1022 تا 1041 ه. ق) پایان یافت. یکی از ویژگیهای این مدرسه به کارگیری اعداد مقدس در ساخت آن است به این ترتیب که مدرسه دارای پنج مَدرَس (محل تدریس) به نیت عدد مقدس پنج تن (ع) است که یکی از این مدرسها متعلق به ملاصدرا و چهار مدرس دیگر برای سایرین بود. مجموعه دو اتاق موجود در این مدرسه در کنار اتاقهای درس خارج، در جمع عدد 14 را به نیت چهارده معصوم (ع) تشکیل می دهد. ملاصدرا زمانی که به شیراز مراجعت کرد در این مدرسه به تدریس پرداخت و آن زمان بود که این مدرسه به عنوان یکی از مهمترین مراکز علمی ایران مطرح شد. برگرفته از aftab.ir و panoramio.com |
2 نظرات:
سلام
امین جان آدرس چند تا از خانه های قدیمی شیراز که امکان بازدید ازشون باشه رو میخواستم.
خانه زینت الملوک رو هنوز نتونستم آدرس دقیقش رو پیدا کنم اینو هم بهم بگو دقیق کجاست؟
ممنون.
چشم مجتبی جان به محض اطلاع میذارم اطلاعات کاملشو رو
ارسال یک نظر