با ثبت 2 باغ ایرانی پاسارگاد و ارم تعداد آثار جهانی فارس به چهار اثر رسید

مدیرکل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس  اعلام كرد: با ثبت 2 باغ ایرانی پاسارگاد و ارم تعداد آثار جهانی فارس به چهار اثر رسید.

به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)  فارس، فريدون فعالي با بیان مطلب فوق گفت : در سی پنجمین نشست کمیته میراث جهانی در پاریس نخستین پرونده زنجیره ای جمهوری اسلامی ایران حاوی دست آوردهای جدید برای جمهوری اسلامی ایران در موضوع ثبت میراث فرهنگی در مقیاس بین المللی بوده است که پرونده باغ های ایرانی با اختصاص پنج معیار از شش معیار مورد نظر یونسکو به ثبت جهانی رسید .

فریدون فعالی افزود : این پرونده معرف 9 باغ منحصر بفرد ایرانی است که باغ های پاسارگاد و باغ ارم از استان فارس در این پرونده به فهرست میراث جهانی پیوستند.

مدیرکل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس با بیان اینکه ثبت پرونده باغ ایرانی افتخاری برزگ برای نشان دادن و معرفی بیش از پیش تاریخ و فرهنگ ایران به جهانیان است گفت : باغ ایرانی سابقه ای طولانی  از زمان هخامنشیان دارد که باغ پاسارگاد به عنوان نخستین الگوی چهار باغ درجهان تأثیرات شگرفی در ادوار پس از خود در سراسر جهان گذاشته است و از این حیث در جایگاه ویژه ای قرار دارد .

فریدون فعالی با اشاره به اینکه قرارگرفتن این دو باغ درفهرست جهانی می تواند حمایت های مادی و معنوی جهانی را برای مجموعه ها در برداشته باشد گفت : ثبت این دو باغ در فهرست آثار یونسکو در معرفی هر چه بیشتر این مکان ها و جذب گردشگران خارجی و داخلی تأثیر بسزایی دارد و این امر برلزوم توسعه برنامه ریزی ها جهت حفاظت بیشتر از این مکان ها می افزاید.

 فعالی گفت : طبق کنوانسیون میراث جهانی، میراث فرهنگی و طبیعی آثار ارزشمند و غیر قابل جایگزینی است که نه تنها به یک ملت بلکه به تمامی انسانها تعلق دارد و از دست رفتن این آثار به هر شکل ضایعه ای است در میراث تمامی مردم جهان و وظیفه این کنوانسیون شناسایی ، محافظت و حفاظت میراث فرهنگی و طبیعی با ارزش و برجسته جهانی و انتقال آن به نسل های آینده است .

 مدیر کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس در ادامه گفت : افزایش اعتبار فهرست میراث جهانی ، اطمینان از حفاظت مناسب از میراث جهانی ، تشویق ظرفیت سازی کار آمد در کشورهای عضو کنوانسیون ، افزایش آگاهی ، مشارکت و پشتیبانی عموم از آثار جهانی از جمله اهداف و مزیت های ثبت آثار در فهرست میراث جهانی می باشد.

گفتنی است طبق مطالعات و پژوهش های انجام گرفته با توجه به طراحی با غ پاسارگاد توسط كوروش می توان وی را به عنوان اولين ابداع‌كننده طرح چهارباغ در جهان پذيرفت. اعتباري كه پاسارگاد بر مبناي طرح چهارباغ بدست آورد به حدي بود كه الگوي بصري چهارباغ تا قرنها پس از وي نيز به عنوان مبناي طرح‌هاي باغ‌هاي ايراني به كار گرفته شد. با توجه به تناسب و توازني كه كوروش كبير با ساخت چهارباغ سلطنتي پارساگاد بوجود آورد، مسير تازه‌اي در طرح باغ مطابق با ذوق و سليقه ايرانيان آغاز شد. مسيري كه با دستور وي آغاز و سالها پس از وي نيز به عنوان الگوي باغ ايرانيان مورد قبول نسل‌هاي پس از او قرار گرفت. عليرغم اينكه پس از كوروش، داريوش دستور ساخت بناهاي يادماني با الگوي چهارگوش جديد را داد ولي اين الگوها نيز منطبق با نظم چهارتايي باغ‌ها بوده‌اند. قطعه‌بندي‌هاي چهارتايي در باغ‌ها و طرح‌هاي مربع شكل و كلاً طرح‌هاي (چهارباغ) مدتهاست كه پس از كوروش همزيستي با يكديگر را ادامه مي‌دهند. با در نظر گرفتن تأكيد ايرانيان بر سازگاري طرح باغ‌هاي خويش با محيط زيست و شرايط پيرامون ، به غير از تأمين اهداف كاربردي از احداث باغ‌هاي سلطنتي ،در همان انديشه نمايش قدرت و شكوه و عظمت خويش از طريق باغ‌هاي سلطنتي بوده‌اند. براي كساني كه قوه ادارك رموز و مسائل را از طريق مشاهدة يادمان‌هاي باشكوه داشته باشند، باغ سلطنتي دروني كوروش، يك مجموعة كامل از طيف وسيعي از پيامهاي سياسي و به نمايش گذاشتن قدرت حاكمه مي‌باشد. خصوصيات و مشخصه‌هاي به جاي مانده از بناي پاسارگاد گوياي ايده‌ها و نظريات كوروش كبير است. در مقابل شهرت بابليان براي ساخت باغ‌هاي معلق بابل كه در حقيقت ابداع‌كننده الگوي بصري سيلندري شكلي جهت بيان قدرت خويش بودند، تمدن ايران با باغ‌هاي سلطنتي چهارگوش خود قرار دارد. شهرت اين چهار باغ‌ها تا حدي است كه غربيان كوروش كبير را (پادشاه چهارباغ) لقب مي‌دهند. پلان چهار قسمتي باغ سلطنتي كوروش چيزي فراتر از يك قطعه‌بندي ساده و جديد‌الشكل در زمين مي‌باشد. شكل قطعه‌بندي باغ در پاسارگاد در حقيقت سمبلي از قدرت و اعتبار ايرانيان و طرح چهارتايي باغ استعاره‌اي از تمدن ايراني مي‌باشد. ايرانيان تقسيم‌بندي چهارتايي را نمادي خوش‌يمن مي‌دانستند. اعتقاد داشتند كه همان‌طور كه جهان به چهار بخش تقسيم شده و چهار عنصر اصلي منشا پيرايش جهان مي‌باشد، پس باغ‌هاي هخامنشي نيز بايستي تقسيم‌بندي چهارتايي داشته باشد. با اين عمل در حقيقت باغ‌هاي سلطنتي هخامنشي نمادي از عالم يا جهان كوچك گشته است. بوستان‌هاي وسيعي كه به دستور پادشاه پاسارگاد ساخته شدند، پاراديسوس داراي تعريف مشخصي از ديدگاه پادشاه بوده‌اند. در حقيقت، پرديسها از نظر كوروش كبير نماد زمينهاي حاصلخيز، دنياي نظم داده شده و جهاني يكدست فارغ از هرگونه گسستگي داخلي يا خارجي مي‌باشد.تأثير الگوي بصري چهارباغ بر جهان پلان باغ سلطنتي پاسارگاد، بر ساختار باغ‌هاي پس از خود در مقياس وسيع اثر گذاشته است.

مشخصه‌هاي اساسي ابداع شده در پاسارگاد در باغ‌هاي ايراني و باغ‌هاي اسلامي پس از خود در زمينه‌هاي وسيع و با پيچيدگي‌هاي بيشتر مطرح گشته‌اند. نماد باغ‌هاي چهارتايي هخامنشيان در دورة ساسانيان و دوره های اسلامی كاملاً مشخص است. باغ‌هاي ايراني موجب بوجود آمدن باغ‌هاي محوري و متقارن در جنوب ايتاليا در اواسط قرن نهم ميلادي شدند. در قصر‌الحمرا در در جنوب اسپانيا وجوه مشخصي از باغ‌هاي ايراني در طيف وسيع خودنمايي مي‌كند. طراحان باغ‌هاي پاتيلا پوترا (سلسله مانوري‌ها) قصد داشتند با طرح‌هاي خويش عظمت و شكوه باغ‌هاي ايراني هخامنشيان را تحت تأثير و تحت‌الشعاع هنر خود قرار دهند. ولي حتي در مقام رقابت نيز باغ‌هاي هنري ساخته شده در پيش از اسلام چه از نظر طرح و چه از نظر مصالح سنگي به كار گرفته شده، در مقابل معماري و بناي باغ‌هاي ايراني حرفي براي گفتن نداشتند.

 علاقةآشكار كوروش كبير براي به نمايش گذاشتن معيارهاي جديد در بكارگيري سنگ يكي از عوامل اصلي در ترغيب او به احداث آبگذرها و حوضچه هايي از سنگ خوشتراش بود. روايت است كه كوروش اولين كسي بود كه درختكاري رديفي منظم  را دستور داد. به دست خود،زيباترين درخت را مدالهاي جواهر نشان بخشيد. جايزه كشاورزي داد.

پايتخت كوروش كبير بصورت مجموعهاي باغ اندر باغ بوده، از طرفي باغي كه آرامگاه را احاطه كرده بود و در كنار آن باغي كه مجموعة كاخها را در برداشت.

مجموع آبراهه های شناسايي شده 1100 متر مي باشند كه پرديسي را به ابعاد 250*300 متر مربع تشكيل داده اند 30 عدد حوضچه در مسير كناري و 43 عدد در مستطيل مركزي وجود داشته اند كه در حال حاضر تعداد اندكي از آنها را مي توانيم مشاهده كنيم.آب رودخانة پلوار از مسيرهاي فرعي وارد اين آبروها و حوضچه ها ميشده و پس از گردش در پرديس پاسارگاد و به احتمال زياد آبرساني به آن،خارج مي گرديده است.
گفتنی است باغ ارم نیز که دربلوار ارم واقع شده از زیباترین باغ های شیراز وایران است که درختان سروناز آن شهرت  جهانی دارند و درحال حاضر باغ گیاه شناسی ودانشکده حقوق دانشگاه شیراز

درآن قرار دارند. این باغ توسط محمد قلی خان ایلخانی قشقایی ساخته شده وپسر میرزا حسنعلی خان ملقب به نصیر الملک آن را درسال 1315 ه .ق  بدین صورت در آورده است . باغ دارای عمارتی

سه طبقه وزیبا به سبک قاجاریه می باشد که ازنظر معماری ، نقاشی ، حجاری ، کاشیکاری وگچبری از شاهکارهای زمان قاجاریه است.

 12 تیر 90 .

Posted in: باغ